خجالت کشیدن یکی از احساسات معمولی انسانی است که در بسیاری از مواقع در طول زندگی ما رخ میدهد. این تجربه اغلب با احساس ترس از انتقاد و نگرانی از رفتار دیگران نسبت به ما همراه است. اما آیا خجالت کشیدن تنها یک احساس ناخوشایند است یا میتواند به عنوان یک پنجرهای به شناخت عمیقتر از رفتار و احساسات انسانی ما خدمت کند؟
در این متن، ما به بررسی اصول پایه خجالت کشیدن میپردازیم و تأثیراتی که این احساس میتواند بر رفتارها و روابط اجتماعی ما داشته باشد را بررسی میکنیم. همچنین، به راههای مختلف مدیریت و کاهش خجالت کشیدن میپردازیم.
یکی از اصول مهمی که در این متن بررسی میشود، این است که خجالت کشیدن به عنوان یک فرصت برای رشد و توسعه فردی میتواند بهرهور باشد. با فهم عمیقتری از این احساس و مدیریت مناسب آن، میتوان بهبودی در اعتماد به نفس و روابط اجتماعی داشت.
در کل، این متن به خوانندگان این امکان را میدهد تا خجالت کشیدن را از یک منظر جدید و مفهومی تر درک کنند و از آن به عنوان یک ابزار برای بهبود زندگی شخصی و اجتماعی خود بهرهبرداری کنند.
آیا تابه حال لحظه ای را تجربه کرده اید که حس می کنید همه چشم های اطرافتان به شما خیره شده است؟ لحظه ای که صورت شما از نگرانی رنگ قرمز به خود گرفته است، اما نمی توانید کاری برای آن انجام دهید؟
یا لحظات ناخوشایندی را در جریان یک مکالمه تجربه کرده اید که در آن به خوبی صحبت نکرده اید و از ادامه مکالمه حس ناخوشایندی دارید؟ قطعا در تمامی این لحظات از خودتان ناراضی بوده و سعی کرده اید از این موقعیت ها فرار کنید؛ چرا که از حضور در بین افراد دیگر و برقراری ارتباط با آنها خجالت می کشید.
روانشناسی خجالتی بودن بیان می کند که افراد خجالتی به دنبال برقراری ارتباط مناسب با دیگران هستند اما به دلیل کمرویی و خجالت کشیدن نمی توانند ارتباط موثری را با اطرافیان خود برقرار کرده و از این موضوع رنج می برند.
گاهی اوقات این خجالتی بودن به حدی است که شما می توانید از زبان بدن افراد خجالتی متوجه استرس و اضطراب زیاد آنها هنگام روبه رویی با افراد دیگر، شوید.
اگر شما نیز علائم خجالتی بودن را دارید و یا ویژگی های افراد خجالتی را در رفتار و کردار خود مشاهده می کنید، نیاز است به دنبال درمان خجالتی بودن خود کنید. برای این منظور دانستن نکات مهم روانشناسی در رابطه با خجالتی بودن می تواند کمک زیادی برای درمان و از بین بردن خجالت باشد.
مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی آویژه به بررسی نکات مهم روانشناسی در رابطه با خجالتی بودن پرداخته اند و مقاله جامع و کاربردی زیر را برای شما عزیزان نگارش کرده اند.
اگر به دنبال کسب اطلاعات مناسب در رابطه با نکات مهم روانشناسی افراد خجالتی هستید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
تعریف خجالت چیست؟
خجالت یک احساس ناخوشایند و خودآگاه است که اغلب اوقات با خودارزیابی های منفی از سوی فرد خجالتی همراه است. مواردی از قبیل احساس ناتوانی، بی ارزش بودن، بی اعتمادی، احساس عمیق کمبود و شکست و نفرت از خود، دیگر ویژگی های فردی است که خجالت می کشد.
این احساس همواره افراد را به پنهان کردن شخصیت واقعیشان واداشته و بر مهارت های تصمیم گیری آنها تاثیرات منفی برجای می گذارد.
فرد خجالتی علاوه بر اینکه با دیگران احساس بیگانگی می کند، نسبت به بخش های سالم شخصیت خود نیز این احساس را دارد.
این ویژگی تاثیرات منفی عمیقی بر افکار و رفتارهای فرد برجای می گذارد. خجالت اغلب با شرم و حتی احساس گناه در یک گروه طبقه بندی می شود و فرد خجالت زده در جریان پیروی از هنجارهای اجتماعی همواره احساس شکست واقعی یا خیالی داشته و از اینکه مورد تایید بقیه قرار نگیرد، بسیار ترس دارد.
جالب است بدانید،عامل تحریک کننده حس خجالت می تواند هم منفی و هم مثبت باشد. همین موضوع باعث می شود که گاهی حتی از اینکه در موردتان تعریف و تمجید کنند هم احساس خجالت شدید به شما دست بدهد.
حس خجالت یک تجربه کاملا فردی است و اغلب با ترس از مورد قضاوت قرار گرفتن از سوی دیگران همراه است. به طور کلی احساس خجالت حسی پنهان و ناگفته است که درک آن دشوار و تشخیص آن دشوار تر است. با این حال تاثیرات منفی بر میزان مشارکت اجتماعی شما و کیفیت زندگی تان برجای می گذارد.
به دنبال احساس خجالت، احساسات دیگری مانند شرم و در نهایت احساس گناه نیز در فرد ایجاد می شود.
به طور کلی باید گفت خجالت یک احساس اجتماعی است و تجربه خجالت نیز مستلزم حضور واقعی یا خیالی فرد نزد دیگران است. در اصل شما به واسطه احساس نیاز در خود برای برآوردن کرده انتظارات دیگران، احساس نیاز به پذیرش و تایید از سوی آنها و ایجاد و حفظ پیوندهای اجتماعی دچار احساس خجالت می شوید.
به این ترتیب باید بدانید که حس خجالت در شما در غیاب هیچ یک از این عناصر رخ نمی دهد و بدون حضور در بین افراد دیگر دچار این احساسات نخواهید شد.
علائم خجالتی بودن کدام هستند؟
یک فرد در زمان خجالت کشیدن اصلا شبیه یه یک فرد عادی نیست. خجالت فرد معمولا با ترکیبی از ویژگی ها مانند سرخ شدن، عرق کردن، عصبی بودن، لکنت زبان و بی قراری فرد در برخورد با افراد دیگر همراه است.
گاهی اوقات، شخص خجالتی سعی می کند با لبخند یا خنده های عصبی خجالت خود را بپوشاند این موضوع به خصوص در موقعیت های مربوط به آداب معاشرت بیشتر خود را نشان می دهد و بسته به میزان جدیت موقعیت ایجاد شده برای فرد خجالتی فرق می کند و حتی گاهی ممکن است با نوعی احساس خشم همراه باشد به خصوص اگر فرد این گمان را پیدا کند که شخص دیگری عمدا باعث خجالت و شرمندگی اش شده است.
ویژگی های افراد خجالتی چیست؟
به طور کلی هر شخصی در مقاطعی از زندگی خود در موقعیتی نامناسب و یا تحقیرآمیز قرار می گیرد که به موجب آن احساس خجالت به وی دست می دهد.
سرخ شدن غیرارادی
امتناع از نگاه کردن به چشم اطرافیان
اختلال در گفتار و حرکات عصبی ناگهانی
همه نشان دهنده این هستند که شما بابت موضوعی خاص احساس خجالت می کنید و راحت نیستید.
برخی از افراد، زمانی که مرتکب اشتباهی می شوند و یا یک هنجار اجتماعی را زیر پا می گذارند، شرمنده می شوند در حالی که عامل خجالت فرد در برخی دیگر از افراد ناشی از احساس عدم تایید شدن از سوی گروهی خاص است.
مهم ترین علائم خجالت کشیدن چیست؟
می توان مهم ترین ویژگی های شما به عنوان یک فرد خجالتی در لحظه خجالت کشیدن را اینطور برشمرد:
کف دست هایتان به شدت عرق می کند.
احساس گرمای شدید داشته و سرخ می شوید.
احساس شرمندگی می کنید.
تلاش می کنید تا کمتر صحبت کنید.
لبخند عصبی و یا مصنوعی بر لب دارید.
دچار لکنت زبان شده و کلمات را اشتباه تلفظ می کنید.
افراد ابتلا به اضطراب اجتماعی نسبت به سایر افراد دیگر خجالتی تر هستند.
این افراد تمام تلاش خود را برای دور شدن از آن دسته تعاملات اجتماعی که باعث می شوند، فرد مرتکب اشتباه شده و یا احساس خجالت کند به کار می بندند. خوشبختانه این گروه از افراد می توانند با قرار دادن تدریجی خود در معرض سناریوهای مختلف اجتماعی که در آغاز آنها را بسیار ناراحت می کرد، بر اضطراب اجتماعی خود غلبه کنند. در این زمینه می توانید از بهترین مشاوره تلفنی خانواده آویژه کمک بگیرید.
مردان خجالتی، زمانی به دلیل تجربه این حس دچار بحران شدید شده و آسیب پذیر می شوند که گمان کنند دیگر باهوش، قدرتمند و یا شجاع نیستند.
در مقابل این حس برای زنان زمانی بیشتر می شود که نسبت به ظاهر و خود حس چندانی مثبتی نداشته و گمان می کنند آنطور که باید زیبا و جذاب نیستند و در برقراری ارتباط با دوستان و اطرافیان دیده نمی شوند.
در حالت کلی هم تجربه ثابت کرده است که زنان بیشتر از مردان مستعد تجربه حس خجالت هستند و این موضوع تحت تاثیر شخصیت حساس تر آنهاست. این احتمال نیز وجود دارد که پس از تجربه حس خجالت در برابر فردی تلاش کنید تا برای مدت ها از آن فرد دور باشید.