پنج ویژگی شایع در جنون خرید: آیا شما نیز به این اختلال در خرید مبتلا هستید؟

اختلال وسواسی خرید یا جنون خرید یک مسأله روانی جدی است که ممکن است بر روی زندگی افراد تأثیرات ناخواسته داشته باشد. این مشکل بیشتر از یک علاقه به خرید است و به مرور زمان می‌تواند به یک اختلال مزاحم و زندگی روزمره افراد مبتلا به آن را دشوار کند. در ادامه، پنج ویژگی شایع در جنون خرید را برای شما توضیح می‌دهیم:

1. شک و تردید پیوسته: افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در مورد خریدهای روزمره خود تصمیم‌گیری‌های پیچیده و تکراری انجام دهند. آنها ممکن است ساعات طولانی را برای مقایسه محصولات یا خدمات صرف کنند و همچنین به تردیدهای پی در پی در مورد خریدها دچار شوند.

2. فقدان کنترل مالی: افراد مبتلا به اختلال وسواسی خرید ممکن است توانایی کنترل هزینه‌ها و خریدهای خود را از دست بدهند. این ممکن است به مشکلات مالی و بدهی‌های اضافی منجر شود.

3. تجربه اضطراب و استرس: برای افراد مبتلا به این اختلال، خرید ممکن است منبعی از اضطراب و استرس باشد. آنها ممکن است در مواقع خرید با تردید و نگرانی مواجه شوند.

4. خریدهای نامناسب و بی‌استفاده: این افراد ممکن است محصولاتی را خریداری کنند که به واقعیت نیاز ندارند و یا محصولاتی را انتخاب کنند که بعداً استفاده نخواهند کرد. این باعث تلخی و پشیمانی می‌شود.

5. تأثیرات منفی بر زندگی روزمره: جنون خرید می‌تواند تأثیرات منفی بر روابط اجتماعی، مالی، و حتی جسمانی افراد داشته باشد. این ممکن است باعث مشکلاتی همچون تنش در روابط خانوادگی، تلف شدن وقت و انرژی، و مشکلات مالی شود.

چرا به خرید زیاد معتاد می شوید؟

بهتر است بدانید که نحوه خرید شما تاثیر محسوسی بر روی عملکرد مغزتان دارد. شما به خرید اعتیاد پیدا می کنید، به این خاطر که اساسا به احساسات مغز خود در هنگام خرید معتاد شده‌اید. در این زمان، مغز شما اندورفین و دوپامین ترشح کرده و به شما حس خوبی دست می دهد، همین موضوع موجب می شود که رفته رفته این احساسات برای شما اعتیاد آور شوند.

هر چند که لذت این احساس شدید بلافاصله و به سرعت کاهش پیدا می کند با این حال، افزایش دوپامین در بدن شما احساسات قدرتمندی از پاداش و انگیزه را القا کرده و در نهایت می تواند به اعتیاد کاملتان به خرید منجر شود.

باید این واقعیت را بدانید که خرید برای برخی از افراد راهی جهت جلوگیری از مواجهه با احساسات منفی یا ناراحت کننده مانند غم و اندوه، کسالت، استرس و اضطراب است.

به عنوان مثال، اگر بیش از حد در کاری مشغول هستید، احساس می کنید، بیشتر از همیشه سزاوار خرید برای خودتان هستید. با این همه واقعیت این است که اعتیاد به خرید، می تواند تمامی افراد را بدون در نظر گرفتن سن، هویت جنسی، موقعیت اجتماعی، ملیت، تربیت، توانایی ها و … تحت تاثیر قرار دهد.

چطور بفهمیم اعتیاد به خرید داریم؟

خودتان را ارزیابی کنید:

بهتر است همیشه رفتارهای خودتان را در حین خرید مرور کنید. ببینید چقدر زمان برای جستجو در سایت های مربوط به خرید اینترنتی می گذارید. اگر متوجه این موضوع شدید که مدت زمان سرچ‌های شما موجب می شود اولویت های دیگر زندگی تان مانند کار، گذراندن وقت با خانواده، معاشرت کردنتان را نادیده بگیرید، این وضعیت می تواند برایتان مشکل ساز بوده و به مرور دردسر درست کند.

خرید غیرضروری انجام می دهید:

بررسی کنید و ببینید آیا همه چیزهایی که می خرید واقعا به آنها نیاز دارید یا خیر. آیا بعد از خرید کالای مورد نظرتان آنها را در خانه احتکار کرده و یا برای پنهان کردن اقلام و صورتحساب کارت اعتباری تان دست به کار می شوید تا کسی از شما به دلیل هزینه های زیاد و غیرلازمی که می کنید، انتقاد نکند؟ در این حالت بدانید که شما اختلال خرید افراطی دارید.

بیش از حد هدیه می خرید:

آیا در خرید هدایا بیش از حد برای فرزند و یا شریک زندگی تان افراط می کنید؟ اگر این احساس را دارید که نیاز می کنید، باید برای خودتان و دیگران در مناسبت های مختلف هدیه بخرید و همیشه این دیدگاه را دارید که خرید هدیه برای خود و یا دیگران نوعی پاداش و تنها راه قدردانی است، شما به احتمال زیاد جنون و اعتیاد بیش از حد به خرید دارید.

وسواس خرید شدیدی دارید:

ساده ترین راه برای فهم این موضوع که آیا شما اعتیاد به خرید دارید، نشان دادن وسواس بسیار زیاد برای انتخاب جنس و کالایی است که به آن نیاز دارید. شاید تا بحال برای شما این موضوع پیش آمده باشد که برای انجام هر بار خرید خود ساعت ها وقت گذاشته و مراکز خرید و سایت های اینترنتی بسیاری را بررسی کرده و حتی در بیشتر موارد هم خرید خودتان را انجام نداده اید، بدون شک شما فردی هستید که وسواس شدیدی در خرید داشته و به نوعی اعتیاد خرید مبتلا هستید. برای رهایی از این وسواس با مشاوره خانواده تلفنی آویژه در ارتباط باشید.

مدام تحت فشار مالی هستید:

این موضوع را بررسی کنید که آیا خریدهایی که انجام می دهید در حد توان شماست یا تاثیر منفی بر امور مالی و وضعیت زندگی تان دارد؟ هزینه های بیش از میزان درآمد و پس اندازتان، خالی شدن زود به زود کارت های بانکی‌تان، بدهی های قابل توجه، نگرانی برای تامین خرج و مخارج اساسی‌تر در زندگی همگی نشان می دهد که الگوی خرید شما کاملا نادرست بوده و این موضوع در بلند مدت می تواند بر سطح استرس، روابط شما تاثیرات منفی بگذارد.

راه های درمان اختلال و اعتیاد به خرید اجباری

اگر متوجه اعتیاد خود به خرید بیش از حد شده‌اید، بهتر است پیش از کمک گرفتن از سایرین برای ترک این اعتیاد خطرناک، خودتان موضوع را تشخیص داده و بپذیرید که واقعا در این زمینه مشکل دارید. در مراحل بعدی می توانید به واسطه مراجعه به روانشناس درمان خود را آغاز کنید با این حال اگر گمان می کنید که واقعا مشکلات حادی برای کنار گذاشتن جنون خرید خود دارید، باید با یک روانپزشک برای رفع مشکل خود صحبت و شاید حتی لازم باشد، دارو مصرف کنید.

نکته مهم این است که با وجود تمام دشواری هایی که برای مقابله با جنون خرید تجربه می کنید، باید بدانید که امکان ترک این مشکل همانند ترک اعتیاد به مواد مخدر می تواند در ابتدا با گذراندن یک دوره سخت به مرور برطرف شود.

در این شرایط این احتمال وجود دارد که در هنگام رفتن به مراکز خرید تلاش زیادی برای خرید نکردن داشته باشید و شاید حتی این اقدام برای کاهش خرید شما در ابتدا روندی نامنظم داشته باشد. فراموش نکنید که در چنین شرایطی اینکه حس بی قراری و تحریک پذیری داشته باشید، امری کاملا طبیعی است. کافی است کمی تحمل داشته باشید. مطمئن باشید می توانید برای ترک این عادت اشتباه قدم های جدی و موثری بردارید.

احتمال دارد در طول مراحل درمان خود، دچار انواع ترس و پارانویا شوید. ترس هایی که پیشتر سعی کرده بودید با رفتارهای اعتیاد آور خود مانند خرید از سایرین پنهانشان کنید، اکنون خود را کم‌کم نشان می دهند. نگرانی ها و ناراحتی هایی که پیشتر احساس می کردید تنها با خرید می توانید آنها را رفع کنید. فراموش نکنید، بهبودی قطعی شما نیاز به این دارد که کمی انعطاف پذیرتر و مصمم‌تر شوید.

یادگیری تکنیک های مقابله با اعتیاد به خرید

یادگیری تکنیک های مقابله ای مثبت با مشکلی که دارید و به کارگیری روش های جایگزین برای دریافت همان احساسات لذت بخشی که پیشتر از طریق خرید کردن به شما دست می داد، بخش مهمی از راه حل برای درمان شماست. راهکارهای مربوط به درمان شناختی رفتاری به شما این امکان را می دهد که با یک درمانگر صحبت کرده و خیلی راحت بفهمید که اعتیاد به خریدتان چطور از بین می رود.

بهتر است در این روش تمرکز خود را به صورت همزمان بر اصلاح احساسات، افکار و رفتارهایتان بگذارید.

رفتار درمانی دیالکتیکی را تجربه کنید:

رفتار درمانی دیالکتیکی به عنوان راه‌حلی که به شما یاد می‌دهد چطور بدون استرس در لحظه زندگی کنید، می تواند در رفع مشکل جنون خرید شما تاثیرگذار باشد. در این روش با آگاه سازی ذهن و کنترل هیجانات خود، میزان مقاومتتان در برابر وسوسه خرید و کنترل میل اجباری‌تان جهت انجام خریدهای غیرضروری را بالا خواهید برد.

اگر چه اعتیاد به خرید تنها منحصر به خرید های آنلاین نیست با این حال نتیجه یک مطالعه جدید نشان می دهد از هر 5 نفر کاربر در شبکه های اجتماعی یک نفر پس از دیدن کالایی در این شبکه ها به صورت آنلاین اقدام به خرید می‌کند. این رقم همچنان در حال افزایش است. افراد جوان، زنان،افرادی که در مناطق شهری زندگی می کنند، در میان گروه هایی هستند که به طور قابل توجهی میل خرید در آنها زیادتر است. به این ترتیب پیشرفت فناوری و افزایش اپلیکیشن های خرید، مشکلات را برای کسانی که به خرید اعتیاد دارند، بیشتر کرده است.

لغو دنبال کردن حساب های مربوط به فروش اجناس مختلف در رسانه های اجتماعی:

یکی از موثرترین راه ها برای از بین بردن جنون خود جهت خرید، لغو و آنفالو کردن حساب های بیشماری است که در رسانه های اجتماعی دارید. دسترسی همیشگی به صفحاتی که مدام در حال معرفی کالاهای جدیدی به شما هستند و صاحبان آنها هم سعی می کنند برای افزایش میزان فروش خود کالاهایشان را به بهترین شکل ممکن ارائه دهند. باید هر چه سریع تر دسترسی خود به این صفحات را لغو و سعی کنید دیگر آنها را دنبال نکنید.

حواستان به حساب بانکی تان باشد:

حساب های بانکی خود را مدام بررسی کنید و صورت حساب هایتان را مدام پیگیری کنید. بهتر است در چنین حالتی نگاه دقیق تری به حساب بانکی خود داشته باشید. فراموش نکنید، تشخیص این موضوع که دقیقا چقدر پول دارید، در همان لحظه و هنگام خرید بسیار دشوار است. به واسطه این اقدام متوجه می شوید که چقدر پولتان را هدر می دهید. فراموش نکنید حتی جلوگیری از خریدهای کوچک می تواند زمینه پس اندازهای قابل توجه برای شما طی هر ماه را فراهم کند. این کار به شما کمک می کند که خریدهای خودتان را بر اساس موارد ضروری و غیرضروری انجام دهید. واقعا این سوال را از خودتان بپرسید که در ماه چقدر پول برای خریدهای غیرضروری تان خرج می کنید.

برای خودتان اهدافی را تعیین کنید:

اگر واقعا قصد این را دارید که اعتیاد به خریدتان را متوقف کنید، باید برای خودتان اهدافی تعیین کنید. به عنوان مثال برای خودتان هدف گذاری کنید که اصلا نباید تا پایان هفته برای خرید غیرضروری هزینه کنید. یا وقتی خانه را به قصد بیرون رفتن ساده ترک می کنید، تمام کارت های اعتباری را در خانه بگذارید و در حد نیاز مقداری پول نقد با خودتان بردارید. همراه داشتن کارت اعتباری می تواند سقف هزینه های غیر ضروری شما را در چنین مواقعی بالا ببرد.

ایجاد سرگرمی های جدید:

اکثر افراد به این دلیل علاقه مند به انجام خریدهای بیش از حد می شوند که سرگرمی دیگری برای گذراندن اوقات فراغت خود ندارند. اگر شما هم جز این دسته از افراد هستید، بهتر است برای خودتان سرگرمی های جدیدی ایجاد کنید. البته مراقب باشید سرگرمی های جدیدتان خیلی هزینه بر نبوده و گران نباشند. با این کار راه حل جدیدی به غیر از خرید برای زمانی که حوصله ندارید، پیش پای شما گذاشته می شود. یادگیری ورزشی جدید، آشنایی با یک ساز موسیقی می تواند شروع خوبی برایتان باشد.

درخواست کمک از متخصصان آموزش دیده:

در نهایت شاید اگر هنوز با مشکل اعتیاد به خرید خود دست و پنجه نرم می کنید و از اختلال شدید وسواس در خریدهایتان رنج می برید، بهتر است به یک متخصص در حوزه مشاوره روانشناسی و یا در صورت لزوم روانپزشکی مراجعه کنید. فردی که آموزش های لازم را در زمینه بهداشت روان گذرانده و به خوبی می داند با افرادی که اعتیاد خاصی دارند چگونه رفتار کند.

این موضوع را به خاطر داشته باشید که ایده پنهان کردن احساسات واقعی تان در پشت اقداماتی مانند خرید راهکاری موقتی برای فراموش کردن ناراحتی هایتان به شما می دهد و در صورتی که فکر اساسی برای درمان این روش اعتیاد آور نداشته باشید، این موضوع می تواند به مرور زمان برایتان نگران کننده شود.

سخنی از مشاوران آویژه

اگر شما دچار اعتیاد به خرید هستید، قطعا با سایر اختلالات روانی دیگری هم مانند افسردگی، اضطراب، عزت نفس پایین هم درگیر هستید و البته که از نظر شخصیتی فردی مادی گرا و لذت گرا هستید. افسردگی می تواند شایع ترین عامل در اعتیاد شما به خرید باشد و به احتمال زیاد در موارد بسیاری به عنوان فردی افسرده از خرید برای جبران مواجهه با حالت های افسردگی خود استفاده می کنید.

به عنوان کسی که به اختلالات خرید اجباری مبتلاست، همواره احساس نامطلوبی در مورد زندگی خود داشته و شاید اینطور حس می کنید که زندگی تان هیچ هیجانی ندارد. در چنین مواردی، خرید راه فرار خوبی برای فراموش کردن موقت ناراحتی و افسردگی تان است اما راهکار دائمی موثری نیست.