معافیت کفالت پدر تحت پوشش کمیته امداد ۱۴۰۴ | راهنمای مرکز مشاوره آویژه

در مسیر خدمت سربازی، بسیاری از مشمولان به‌دنبال راه‌هایی برای بهره‌مندی از معافیت قانونی هستند. یکی از پرتقاضاترین این مسیرها، معافیت کفالت پدر به‌ویژه در شرایطی است که پدر خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار دارد.
مرکز مشاوره آویژه، به عنوان یکی از معتبرترین مراجع راهنمایی نظام وظیفه، در این مقاله به‌صورت تخصصی به بررسی شرایط، مدارک، الزامات قانونی و تغییرات معافیت کفالت در سال ۱۴۰۴ می‌پردازد.

معافیت کفالت چیست و چه زمانی شامل حال مشمول می‌شود؟

معافیت کفالت یکی از انواع معافیت‌های قانونی از خدمت سربازی است که در شرایط خاص برای نگهداری از اعضای خانواده به مشمولان تعلق می‌گیرد. اگر پدر مشمول نیازمند مراقبت و حمایت مستقیم باشد و فرد دیگری برای این کار وجود نداشته باشد، این امکان فراهم است که مشمول از طریق کفالت از اعزام معاف شود.

شرایط دریافت معافیت کفالت پدر در سال ۱۴۰۳ (تحت پوشش کمیته امداد)

مرکز مشاوره آویژه تأکید می‌کند که تحقق این نوع معافیت تنها در صورت وجود شرایط زیر ممکن است:

۱. سن و وضعیت جسمی پدر:

• اگر سن پدر ۷۰ سال یا بیشتر باشد، نیازی به تأیید پزشکی نیست.

• برای پدران زیر ۷۰ سال، باید ناتوانی جسمی یا روانی وی توسط کمیسیون پزشکی نظام وظیفه تأیید شود.

۲. عضویت رسمی در کمیته امداد:

• پدر باید حداقل از قبل از رسیدن فرزند به سن مشمولیت (۱۸ سالگی) تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) بوده باشد.

۳. تنها پسر خانواده یا نبود مراقب دیگر:

• مشمول باید تنها فرزند پسر خانواده باشد یا اثبات کند که سایر برادران، بنا به دلایل قانونی، قادر به مراقبت نیستند (مانند خدمت سربازی، بیماری، مهاجرت، اشتغال در شهر دیگر و…).

۴. نداشتن سابقه غیبت:

• شرط بسیار مهم دیگر، عدم غیبت غیرموجه قبل از اقدام برای معافیت است. در غیر این صورت، معافیت به راحتی تأیید نخواهد شد.

مدارک لازم برای دریافت معافیت کفالت پدر تحت پوشش کمیته امداد

برای ثبت درخواست در سامانه نظام وظیفه و مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰، مدارک زیر ضروری است:

• کارت ملی و شناسنامه مشمول و پدر

• نامه رسمی از کمیته امداد مبنی بر حمایت پدر

• مدارک پزشکی معتبر (در صورت نیاز به اثبات بیماری پدر)

• عکس پرسنلی رنگی

• آخرین مدرک تحصیلی برابر با اصل

• فرم وضعیت مشمول از پلیس +۱۰

توصیه آویژه: پیش از مراجعه حضوری، حتماً با مشاوران مرکز تماس بگیرید تا از تکمیل بودن مدارک مطمئن شوید و وقت‌تان تلف نشود.

تفاوت معافیت کمیته امداد با معافیت بهزیستی در سال ۱۴۰۳

تفاوت این دو نوع معافیت موضوعی است که بسیاری از مشمولان نمی‌دانند:

• در معافیت کفالت مددجویان بهزیستی، حتی اگر چند فرزند پسر وجود داشته باشد، در برخی موارد یکی از آن‌ها می‌تواند معاف شود.

• اما در معافیت کمیته امداد، تأکید اصلی بر تنها بودن مراقب است و اگر فرد دیگری توانایی نگهداری داشته باشد، امکان معافیت برای مشمول از بین می‌رود.

نتیجه‌گیری از مرکز آویژه: شرایط کمیته امداد نسبت به بهزیستی سخت‌گیرانه‌تر است و نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.

پاسخ به سوالات پرتکرار مشمولان آویژه

✅ آیا مشمول دارای غیبت می‌تواند درخواست معافیت کفالت بدهد؟
در صورتی که غیبت با مدارک قانونی توجیه شود و کمیته امداد نیز شرایط را تأیید کند، امکان بررسی وجود دارد.

✅ اگر پدر در آسایشگاه نگهداری شود، امکان دریافت معافیت وجود دارد؟
خیر. معافیت کفالت نیاز به مراقبت حضوری و مستقیم دارد. نگهداری در مرکز شبانه‌روزی مانع اصلی دریافت این معافیت است.

✅ اگر ناتوانی پدر موقتی باشد چه می‌شود؟
در این حالت فقط امکان دریافت معافیت موقت وجود دارد که مدت‌دار و قابل تمدید است.

نکات جدید معافیت کفالت در سال ۱۴۰۳ (بر اساس آخرین اطلاعیه‌ها)

📌 فقط یکی از فرزندان مادران فاقد همسر که تحت حمایت کمیته امداد یا بهزیستی هستند، می‌تواند درخواست معافیت کند.
📌 در صورت اعزام به خدمت، فرزندان مددجویان واجد شرایط می‌توانند از افزایش حقوق سربازی (حدود ۹۰۰ هزار تومان در ماه) بهره‌مند شوند.
📌 مراجعه به مشاوران تخصصی آویژه قبل از شروع فرآیند، باعث کاهش خطا و افزایش شانس پذیرش پرونده خواهد شد.

جمع‌بندی و پیشنهاد ویژه آویژه

معافیت کفالت پدر تحت پوشش کمیته امداد در سال ۱۴۰۳ فرصتی ارزشمند برای مشمولانی است که به‌راستی درگیر نگهداری و مراقبت از پدر هستند. اما به دلیل پیچیدگی شرایط و مدارک، مسیر این نوع معافیت می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

📞 مرکز مشاوره آویژه با سال‌ها تجربه در حوزه نظام وظیفه، آمادگی دارد تا از لحظه اول تا تأیید نهایی معافیت در کنار شما باشد.

🌐 یا به سایت رسمی ما به آدرس www.avije.org مراجعه نمایید.

به چه اشخاصی کفیل می گویند؟

قبل از بیان شرایط اخذ معافیت کفالت، خوب است با واژۀ کفیل آشنا شوید. کفیل به معنای تنها سرپرست و مراقب و نگه دارنده است. در قانون ما به سه دسته از افراد با داشتن شرایطی، کفیل گفته می شود که عبارتند از:

1- تنها فرزند پسر بالای 18 سال هر یک از پدر یا مادر

2- تنها نوۀ پسر بالای 18 سال هر یک از پدربزرگ یا مادربزرگ

3- تنها برادر بالای 18 سال هریک از خواهر یا برادر خود

به عبارت دیگر هر یک از افراد بالا با لحاظ شرایط افراد تحت حمایت خود، می توانند از فرصت کفیل شدن و به تبع آن معافیت از خدمت سربازی بهره مند گردند.

مکفول به چه شخصی اطلاق می شود؟

در حقیقت مکفول به شخصی گفته می شود که توان نگهداری و مراقبت از خود را نداشته و همواره نیازمند حمایت و مراقبت می باشد؛ که این افراد می توانند با توجّه به شرایط جسمی یا کهولت سن، هر یک از پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ، برادر و یا خواهر باشند.

چند نوع کفالت در قانون داریم؟

به طور کلّی 12 نوع کفالت در قانون پیش بینی شده است که برای آشنایی مختصر، فقط به ذکر نام آن ها بسنده می کنیم:

1- کفالت پدر (شامل: پدر بالای 70 سال – پدر نیازمند مراقبت)

2- کفالت مادر (شامل: مادر فاقد همسر – مادر مطلّقه یا . . .)

3- کفالت پدربزرگ یا مادربزرگ اعم از پدری یا مادری

4- کفالت برادر بیمار

5- کفالت خواهر

6- کفالت برادر یا خواهر صغیر زیر 18 سال

7- کفالت برادر یا خواهر معلول

8- کفالت والدین معلول

9- کفالت فرزند

10- معافیت کفالت سه خواهری

11- معافیت کفالت کمیته امداد امام خمینی^(ره)

12- کفالت اعضای نیازمند مراقبت خانواده(معافیت مادۀ 6 سازمان بهزیستی)

سه شرط اساسی برای انواع معافیت کفالت سربازی چیست؟

اکنون که با انواع کفالت آشنا شدید، به ذکر شرایط کفالت می پردازیم. به طور کلّی برای هر یک از انواع سه شرط بنیادین ذکر شده است که فقط با وجود این شرایط، فرد مشمول می تواند در صورت دارا بودن سایر شرایط اختصاصی هی یک از انواع کفالت، برای معافیت از خدمت سربازی اقدام نماید. سه شرط اصلی برای انواع معافیت کفالت عبارتند از:

1- فرد متقاضی استفاده از معافیت کفالت، باید به سنِّ مشمولیت خدمت سربازی رسیده باشد. به عبارت دیگر، قبل از اینکه فرد به سنِّ قانونی اعزام به خدمت سربازی رسیده باشد، نمی تواند برای معافیت از کفالت اقدام نماید.

2- فرد مشمول نباید غیبت داشته باشد و در صورت داشتن غیبت مؤظّف است آن را موجّه کند. در صورت غیرموجّه بودن غیبت نیز امکان استفاده از فرصت معافیت کفالت برای فرد فراهم نخواهد بود.

3- فرد مشمول باید تنها مراقب و نگهدارندۀ مکفول خود باشد. یعنی اگر غیر از فرد مشمول، باشند افراد دیگری از اعضای خانواده، که توان نگهداری از فرد مکفول را دارا باشند، نامبرده دیگر نمی تواند از معافیت کفالت استفاده نماید.

معافیت کفالت مادۀ 6 سازمان بهزیستی

همانطور که قبلاً بیان شد، برخی از اقشار جامعه همواره به حمایت های مادّی و غیرمادّی از سوی دولت و سایر نهادها نیازمند هستند. علاوه بر مددجویانی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی^(ره) هستند، افرادی که تحت حمایت سازمان بهزیستی می باشند نیز، از این دسته هستند. خوشبختانه سازمان نظام وظیفۀ عمومی برای مشمولان تحت پوشش سازمان بهزیستی نیز حمایت هایی را برای خدمت سربازی در نظر گرفته است که از مهمترین این حمایت ها می توان به معافیت دائم از خدمت سربازی اشاره نمود. از سال 1382 و براساس تفاهم نامه ای که فی مابین سازمان بهزیستی و سازمان نظام وظیفۀ عمومی ناجا منعقد شد، مددجویان سازمان بهزیستی می توانند در صورت دارا بودن شرایط استفاده از این فرصت و با رعایت ضوابط قانونی، برای معافیت از خدمت اقدام نمایند. مواردی که در این سازمان، امکان بهره مندی از معافیت سربازی را فراهم می کند عبارتند از:

1- معافیت کفالت فرزند معلول

اگر فرد مشمول دارای فرزند معلولی بوده، مشروط بر اینکه فرزند او تحت پوشش سازمان بهزیستی باشد، می تواند برای معافیت از خدمت سربازی اقدام نماید. در این حالت هیچ تفاوتی در جنسیت فرزند نیست. یعنی پسر یا دختر بودن فرزندِ معلولِ فردِ مشمول، هیچ فرقی در ارائۀ معافیت از خدمت سربازی نمی کند. تنها شرطی که در این حالت الزامی است، اینکه فرد متقاضی استفاده از معافیت، نباید غیبت داشته باشد. در صورت داشتن غیبت این امکان برای او نخواهد بود.

2- معافیت فرزندان معلولین(داشتن پدر یا مادر معلول)

اگر پدر یا مادر فرد مشمول، از معلولین تحت پوشش سازمان بهزیستی باشد، و به تشخیص سازمان نظام وظیفۀ عمومی، چنین پدر و مادری نیازمند مراقبت باشند، یکی از فرزندان پسر در این خانواده می توانند از معافیت استفاده کنند. بدیهی است تعداد فرزندان پسر مهم نبوده و در هر صورت یکی از آن ها می توانند برای معافیت اقدام نمایند. نکته بسیار مهم در این خصوص این است که اگر پدر یا مادر معلولِ فرد مشمول، در مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی نگهداری و مراقبت شوند، هیچ یک از فرزندان پسر نمی توانند از معافیت سربازی استفاده نمایند.

3- معافیت برادر یا خواهر تحت پوشش سازمان بهزیستی

برای اینکه فرد بتواند از طریق معلولیت برادر یا خواهر خود از خدمت سربازی معاف گردد، ضروری است که حداقل دو نفر از فرزندان خانواده تحت پوشش سازمان بهزیستی باشند. بدیهی است تعداد برادر سالم در این خالت مهم نبوده و فرد مشمول در صورت داشتن شرط تحت پوشش بودن حداقل دو نفر از فرزندان خانواده، از طرح معافیت این سازمان استفاده نماید.

4- معافیت همسر معلول

داشتن همسر معلول نیز می تواند منجر به معافیت از خدمت سربازی شود. با این شرط که ابتداء برای فرد متقاضی، معافیت موقّت با اعتبار زمانی مشخّص صادر می شود و اگر بعد از اِتمام مدّت معافیت موقّت، ثُبات و پایداری زندگی مشترک دچار تزلزل نشود، برای فرد کارت معافیت دائم صادر خواهد شد. لازم به ذکر است اگر بعد از اِتمام مدّت معافیت موقّت همسر معلولِ فردِ مشمول، فوت نماید، شخص اخیر تنها شش ماه فرصت دارد تا خود را به سازمان نظام وظیفۀ عمومی برای انجام خدمت سربازی معرفی نماید؛ در غیر اینصورت غیبت کرده و با او برابرِ قانون غیبت کنندگان از خدمت سربازی رفتار خواهد شد.

توجّه: شرط اساسی و مهم برای استفاده از خدمات سازمان نظام وظیفۀ عمومی در تمامِ انواع معافیت ها، نداشتن غیبت است. در صورتی که فرد غیبت داشته باشد، نمی تواند از هیچ یک از معافیت هایی که سازمان مربوطه برای مشمولین در نظر گرفته است، استفاده کند. امّا اگر فردی که می توانسته از یکی از معافیت های سازمان نظام وظیفه عمومی استفاده کند، و به دلایلی قبل از اقدام برای معافیت، غیبت کرده باشد، می تواند با ارائۀ مدارک و مستندات قانونی، غیبت خود را توجیه و از فرصت معافیت بهره مند گردد.

5 بند مهم از مادۀ 6 قانون بهزیستی برای معافیت از خدمت سربازی

به طور خلاصه هر فرد مشمولی که بخواهد از معافیت مددجویی بهزیستی استفاده کند، باید یکی از شرایط ذیل را دارا باشد:

• پدر یا مادر فرد مشمول به دلیل معلولیت، تحت پوشش بهزیستی باشند؛ در این حالت فرد می تواند برای کفالت پدر یا مادر خود اقدام نماید. البته قانون معافیت کفالت پدر با معافیت کفالت مادۀ 6 بهزیستی متفاوت است. مزیّت استفاده از کفالت مادۀ 6 بهزیستی در این است که برخلاف سایر کفالت ها که فرد مشمول می بایست تنها پسر بالای 18 سال خانواده باشد، در این نوع از کفالت(مادۀ 6 بهزیستی)، در صورتی که چند پسر بالای 18 سال در خانواده باشند نیز، فرد مشمول می تواند از معافیت این سازمان بهره مند شود.
• حداقل دو نفر از اعضای خانوادۀ مشمول خدمت(خواهر و برادر) به واسطۀ معلولیت، باید تحت پوشش بهزیستی باشند؛
• فرد مشمول متأهّل بوده و همسرش به دلیل معلولیت تحت پوشش بهزیستی باشد؛
• فرزند فرد مشمول، به دلیل معلولیت تحت پوشش بهزیستی باشد؛
• مادرِ فرد مشمول، تحت پوشش بهزیستی باشد؛ در این حالت معلولیتِ مادر شرط نبوده و حتّی در صورت سلامت وی و صرفاً با شرط تحت پوشش بهزیستی بودن مادر، فرد می تواند از معافیت این سازمان استفاده کند.

مدارک لازم برای مددجویان کمیته امداد امام خمینی^(ره) و سازمان بهزیستی

• برگه های وضعیت و معاینۀ اولیۀ مشمولین؛
• اصل و فتوکپی شناسنامه و کارت ملّی فرد متقاضی؛ لازم به ذکر است که شناسنامۀ فرد باید عکس دار بوده و در صورت عدم داشتن کارت ملّی، کارت ملّی موقّت یا رسید درخواست ادارۀ پُست نیز کفایت می کند.
• یک قطعه عکس رنگی 4*3 تمام رُخ با زمینۀ سفید؛
• اصل و فتوکپی آخرین مدرک تحصیلی که توسط مرجع صادر کننده یا یکی از دفاتر اسناد رسمی برابر با اصل شده باشد؛
• و . . .

سوالات متداول

آیا مددجویانی که غیبت دارند، می توانند از معافیت کمیته امداد استفاده نمایند؟

افرادی که می خواهند از امکان معافیت کمیته امداد امام خمینی(ره) استفاده نمایند، می بایست قبل از سن 18 سال که سن قانونی اعزام به خدمت است، تحت پوشش کمیته امداد بوده باشند. اگر چنانچه مشمولی تحت پوشش بوده ولی بدلایلی غیبت داشته باشد، وضعیت او توسط کمیته امداد منطقۀ محل سکونتش بررسی می شود تا حتّی الامکان غیبت فرد موجّه شود. در این صورت فرد می تواند از معافیت از خدمت سربازی استفاده نماید. همچنین در صورتی که فرد مشمول تحت پوشش کمیته امداد، از فرصت معافیت دوران تحصیل خود استفاده کرده و دیگر مجاز به ادامۀ تحصیل نباشد، برای وی سنوات ارفاقی در نظر گرفته می شود تا غیبت ناشی از ادامۀ تحصیل برای او لحاظ نشود. یعنی در این حالت نیز فرد بعد از دوران تحصیل می تواند از معافیت استفاده کند.

آیا حقوق سربازان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) از سایر سربازان متفاوت است؟

هر فردی که به خدمت سربازی اعزام می شود، طبق قانون مبلغی را به عنوان حقوق ماهیانه دریافت می کند. هر چند این مبلغ بسیار ناچیز است امّا از آنجایی که دفاع از حریم کشور و برقراری امنیّت بر هر ایرانی تکلیف است، لذا این مبلغ صرفاً جهت تنها به عنوان کمک هزینۀ طول دورۀ خدمت می باشد؛ وإلّا میزان ساعتی که فرد در یگان مورد نظر مشغول به خدمت است، به هیچ عنوان متناسب با حقوق دریافتی او نیست. مبالغ پرداختی از سوی سازمان نظام وظیفۀ عمومی بر اساس درجۀ نظامی افراد و همچنین منطقۀ محلّ خدمت با لحاظ موقعیت جغرافیایی و بدی آب و هوا و عواملی از این دست، متفاوت است.

در این میان، افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) نیز در برخی موارد حقوقی متفاوت از دیگران دریافت می کنند. براساس طرحی که رئیس سازمان نظام وظیفۀ عمومی پیشنهاد کرده اند، افراد مشمول تحت پوشش کمیته امداد در صورتی که متأهّل باشند، می بایست حقوقی معادل 70 درصد حقوق کارکنان دولتی دریافت کنند. به عبارتی می توان گفت در این طرح، حقوق دریافتی افراد متأهّل تحت پوشش این نهاد بطور میانگین حدود 9.000.000 ریال، معادل 900 هزار تومان در ماه خواهد بود.

بخشنامۀ جدید معافیت کمیته امداد امام خمینی(ره) چیست؟

مطابق قانون جدید خدمت نظام وظیفۀ عمومی، برای مشمولان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و همچنین سازمان بهزیستی، تغییراتی در خصوص معافیت های مربوط به افراد مورد حمایت این دو نهاد پیش بینی شده است. بر اساس اعلام رئیس سازمان نظام وظیفۀ عمومی ناجا، به موجب این قانون تنها یکی از فرزندان پسر مادران فاقد همسر که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) یا سازمان بهزیستی هستند، می توانند از فرصت معافیت سربازی استفاده نمایند.

خدمات تلفنی و آنلاین مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه

هدف مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه از ارائه اطلاعات لازم در زمینه مشکلات خدمت سربازی و افزایش آگاهی شماست تا با توسعه دانش خود، جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود، گامی مهم بردارید. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .

در این راستا مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره معافیت سربازی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد.

منبع: معافیت کفالت