در ایران، مشمولان مرد موظف هستند که به مدت دو سال به خدمت سربازی بروند. این قانون شامل ورزشکاران نیز میشود. با این حال، در سال ۱۳۹۷، تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت ورزش و جوانان و ستاد کل نیروهای مسلح امضا شد که به موجب آن، مشمولان ورزشکار حرفه‌ای در رشته‌های فوتبال، بسکتبال و والیبال می‌توانستند تا پایان سن مشمولیت خود، اعزام به خدمت خود را به تعویق بیندازند.
شرایط استفاده از این تفاهم‌نامه به شرح زیر بود:
- مشمول باید دارای کارت ملی و شناسنامه معتبر باشد.
- مشمول باید دارای مدرک تحصیلی دیپلم یا بالاتر باشد.
- مشمول باید دارای سلامت جسمی و روانی لازم باشد.
- مشمول باید دارای کارت عضویت فدراسیون ورزشی مربوطه باشد.
- مشمول باید در یکی از تیم‌های ورزشی حرفه‌ای کشور بازی کند.
در طی چهار سال اجرای آزمایشی این تفاهم‌نامه، حدود ۲۰۰ مشمول ورزشکار از آن استفاده کردند. با این حال، در نهایت، این تفاهم‌نامه به دلایل زیر در پایان مهلت مقرر خود به پایان رسید:
- عدم امکان استفاده همه رشته‌های ورزشی از این تسهیلات: این تفاهم‌نامه تنها شامل سه رشته فوتبال، بسکتبال و والیبال می‌شد. این امر مورد انتقاد جامعه ورزشی سایر رشته‌ها قرار گرفت.
- تعداد اندک جامعه آماری مشمولان ورزشکار در شمول این تفاهم نامه: تعداد مشمولان ورزشکار حرفه‌ای در ایران بسیار اندک است. به همین دلیل، تعداد مشمولانی که از این تفاهم‌نامه استفاده می‌کردند، بسیار کم بود.
- تأثیر بسیار نامحسوس تفاهم نامه در ورزش قهرمانی کشور: ارزیابی‌ها نشان داد که این تفاهم‌نامه تأثیر چندانی در بهبود عملکرد تیم‌های ملی کشور نداشته است.
در حال حاضر، مشمولان ورزشکار حرفه‌ای در تمامی رشته‌های ورزشی می‌توانند از قانون سرباز قهرمان استفاده کنند. این قانون به موجب آن، مشمولان ورزشکار حرفه‌ای که در بازی‌های المپیک، آسیایی و جهانی به مقام اول تا سوم دست پیدا کنند، از خدمت سربازی معاف می‌شوند.
متقاضیان در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر می‌توانند از طریق کانال خبر سربازی در پیام‌رسان‌های داخلی (سروش، روبینا و ایتا) به نشانی https:avije.org/ از آخرین اخبار مشاوره نظام وظیفه مربوطه مطلع شوند.
آثار مثبت و منفی تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار
تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار می‌تواند آثار مثبت و منفی زیر را داشته باشد:
آثار مثبت
- می‌تواند به حفظ و ارتقای سطح آمادگی جسمانی و فنی ورزشکاران کمک کند.
- می‌تواند به افزایش فرصت‌های ورزشی برای ورزشکاران کمک کند.
- می‌تواند به بهبود عملکرد تیم‌های ملی کشور کمک کند.
آثار منفی
- می‌تواند باعث تبعیض بین ورزشکاران رشته‌های مختلف شود.
- می‌تواند باعث کاهش انگیزه خدمت سربازی در بین جوانان شود.
در مجموع، می‌توان گفت که تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار می‌تواند در برخی موارد مفید باشد، اما باید با دقت و رعایت ملاحظات لازم اجرا شود.
برای اطلاعات بیشتر مقاله معافیت پزشکی اعصاب و روان را بخوانید.
آثار مثبت تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار
حفظ و ارتقای سطح آمادگی جسمانی و فنی ورزشکاران
خدمت سربازی می‌تواند تأثیر منفی بر آمادگی جسمانی و فنی ورزشکاران داشته باشد. ورزشکاران در طول خدمت سربازی، فرصت کمتری برای تمرین و مسابقات خواهند داشت. تعویق اعزام به خدمت می‌تواند به حفظ و ارتقای سطح آمادگی جسمانی و فنی ورزشکاران کمک کند.
افزایش فرصت‌های ورزشی برای ورزشکاران
خدمت سربازی می‌تواند فرصت‌های ورزشی برای ورزشکاران را محدود کند. ورزشکاران در طول خدمت سربازی، ممکن است نتوانند در مسابقات و اردوهای ورزشی شرکت کنند. تعویق اعزام به خدمت می‌تواند به افزایش فرصت‌های ورزشی برای ورزشکاران کمک کند.
بهبود عملکرد تیم‌های ملی کشور
تیم‌های ملی کشور متشکل از ورزشکارانی هستند که در رشته‌های مختلف ورزشی فعالیت می‌کنند. تعویق اعزام به خدمت می‌تواند به بهبود عملکرد تیم‌های ملی کشور کمک کند. این امر به ویژه در رشته‌هایی که نیاز به آمادگی جسمانی و فنی بالایی دارند، اهمیت بیشتری دارد.
آثار منفی تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار
تبعیض بین ورزشکاران رشته‌های مختلف
تفاهم‌نامه تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار تنها شامل سه رشته فوتبال، بسکتبال و والیبال می‌شد. این امر مورد انتقاد جامعه ورزشی سایر رشته‌ها قرار گرفت. تبعیض بین ورزشکاران رشته‌های مختلف می‌تواند منجر به نارضایتی و کاهش انگیزه آنها شود.
کاهش انگیزه خدمت سربازی در بین جوانان
خدمت سربازی یک وظیفه قانونی برای تمامی مردان ایرانی است. تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار می‌تواند باعث کاهش انگیزه خدمت سربازی در بین جوانان شود. این امر می‌تواند پیامدهای منفی اجتماعی و سیاسی داشته باشد.
راهکارهای بهبود تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار
برای بهبود تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار، می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- گسترش دامنه شمول این طرح به تمامی رشته‌های ورزشی
- تعیین شرایط عادلانه برای بهره‌مندی از این طرح
- نظارت دقیق بر اجرای این طرح
با انجام این اقدامات، می‌توان آثار مثبت تعویق اعزام به خدمت مشمولان ورزشکار را افزایش داد و آثار منفی آن را کاهش داد.
منبع: