پرخاشگری در نوجوانان یک مشکل روانشناختی و اجتماعی مهم است که در جوامع امروزی بسیار رایج شده است. این رفتارهای پرخاشگرانه، که به صورت فیزیکی یا ذهنی می‌باشند، در طول دوران نوجوانی به شکل چشمگیری افزایش یافته است. در این متن، به بررسی علل پرخاشگری در نوجوانان و ریشه‌ها و عوامل تأثیرگذار بر این رفتارها پرداخته میشود.
یکی از عوامل اصلی پرخاشگری در نوجوانان، تحولات فیزیکی و هورمونی در این دوره از زندگی است. نوجوانان در این مرحله با تغییرات چشمگیر در بدن و تغییرات هورمونی مواجه می‌شوند که می‌تواند اثرات زیادی بر روی شخصیت و رفتار آنها داشته باشد. این تحولات می‌تواند منجر به نارضایتی، اضطراب و خشم ناشی از عدم قبول تغییرات بدنی شود و در نهایت به شکل‌گیری رفتارهای پرخاشگرانه منجر شود.
عوامل خانوادگی نیز نقش مهمی در پرخاشگری نوجوانان دارند. خانواده به عنوان محیط اصلی رشد و تربیت نوجوانان، تأثیر عمده‌ای بر رفتارها و اعمال آنها دارد. خانواده‌هایی که به نوجوانان خود حمایت کافی نمی‌کنند، به طور مناسب با آنها ارتباط برقرار نمی‌کنند و یا به صورت غیرمستقیم انتقال مهارت‌های اجتماعی و مدیریت خشم را نمی‌آموزانند، ممکن است رشد نوجوانان را به سمت پرخاشگری سوق دهند.
فرهنگ جامعه نیز می‌تواند عاملی در پرخاشگری نوجوانان باشد. ارزش‌ها، باورها و الگوهای رفتاری در جامعه ممکن است باعث تشویق رفتارهای پرخاشگرانه شود. به‌طور مثال، در فرهنگی که خشونت به عنوان راهکاری برای حل مسائل ترویج می‌یابد و رفتارهای پرخاشگرانه مورد قبول قرار می‌گیرد، نوجوانان نیز به‌سادگی این الگوها را تقلید کرده و رفتارهای مشابه را اجرا خواهند کرد.
دلایل پرخاشگری نوجوان چیست؟ چرا پسرم در سن نوجوانی دائم فریاد می زند و تحریک پذیری بالایی دارد؟ یکی از نگرانی های اصلی والدین در سن نوجوانی فرزندانشان پرخاشگری بیش از اندازه آنها است. در دوران نوجوانی، افراد دچار تغییرات زیادی از جمله تغییرات جسمی، اجتماعی و عاطفی می شوند. این تغییرات ناگهانی، می تواند پرخاشگری نوجوان را به همراه داشته باشد. به گونه ای که همه اطرافیان متوجه تغییرات خلقی و تحریک پذیری بالای نوجوان می شوند. نگرانی والدین این است که پرخاشگری نوجوان به یک مشکل آسیب زننده برای او تبدیل شده و فرزندشان نتواند رفتار و اعمال خود را کنترل کند. پس مهم است که اگر با پرخاشگری نوجوان روبه رو شدید، در ابتدا به دنبال یافتن علت پرخاشگری نوجوان باشید. سپس راهکارهای مناسبی برای درمان پرخاشگری نوجوان و کنترل خشم و عصبانیت او بیابید.
مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی آویژه به بررسی علل پرخاشگری نوجوان و راهکارهای درمان پرخاشگری پرداخته اند. مطالعه مقاله زیر شما را به طور کامل با پرخاشگری نوجوان و آنچه که باید در این باره بدانید آشنا می کند. پس مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
روانشناسی پرخاشگری نوجوانان
طبق روانشناسی، پرخاشگری نوجوانان را می توان هر عمل یا رفتاری تعریف کرد که هدف آن نشان دادن خشم، آسیب رساندن به شخص و یا آسیب فیزیکی رساندن به خود فرد است. پرخاشگری نوجوان می تواند به صورت های مختلف خود را نمایان کند. برخی از مهم ترین روش های پرخاشگری نوجوانان عبارت است از:
خشونت های فیزیکی نسبت به خود فرد یا دیگران
فریاد زدن و فحش دادن و استفاده از زبان تند و نامناسب
آزار رساندن عمدی به وسایل مورد علاقه خواهر یا برادر
شایعه پراکنی در مورد همکلاسی و یا همسالان
مخالفت های شدید با نظرات والدین
توجه نکردن به صحبت های والدین و بی اعتنایی به نظرات آنها
نشان دادن واکنش های شدید و توهین آمیز به انتقادات
همانطور که اشاره شد نگرانی اصلی والدین این است که پرخاشگری نوجوان آسیب های جبران ناپذیری را برای او به همراه داشته باشد. مسلما پرخاشگری و تحریک پذیری بالا اگر کنترل نشود می تواند مشکلات جدی را برای فرد به همراه داشته باشد. پرخاشگری شدید می تواند باعث شود که فرد به خودش یا دیگران آسیب جسمی برساند. طبق روانشناسی پرخاشگری نوجوان، هنگامیکه فرزند شما در سن نوجوانی قرار گرفت مهم است که رفتارهای او را بررسی کرده و به گونه ای رفتار کنید که پرخاشگری به یک عادت برای او تبدیل نشود.
انواع پرخاشگری نوجوانان
در اکثر شرایط خشونت را با پرخاشگری به اشتباه میگیریم. باید بدانیم که تفاوت های مهمی بین خشونت و پرخاشگری وجود دارد. می توان گفت که پرخاشگری همیشه همراه با خشونت نیست. در حالیکه خشونت یک عمل همیشه تهاجمی است. پس فرد می تواند پرخاشگری کند اما خشونت نشان ندهد. به طور کلی می توان دو نوع پرخاشگری را برای نوجوانان دانست که عبارتند از:
پرخاشگری تکانشی
این نوع از پرخاشگری نوجوان را پرخاشگری عاطفی نیز می نامند. پرخاشگری تکانشی یعنی نوجوان در لحظه هر آنچه را که احساس می کند نسبت به آن واکنش نشان می دهد. مثلا ممکن است فرزند شما از رفتار کسی ناراحت شده و در همان لحظه نسبت به رفتار او واکنش پرخاشگرانه ای نشان دهد. این نوع از پرخاشگری را پرخاشگری تکانشی می دانیم.
پرخاشگری ابزاری
پرخاشگری ابزاری را با نام پرخاشگری شناختی نیز می شناسند. در این نوع از پرخاشگری معمولا نوجوان هدف و برنامه خاصی را دنبال می کند و برای رسیدن به هدفی از پرخاشگری استفاده می کند. مثلا ممکن است علت پرخاشگری نوجوان دختر این باشد که به او اجازه نداده اید با دوستانش به کافه برود. دخترتان سعی می کند از پرخاشگری به عنوان راهی برای جلب رضایت شما استفاده کند. یا با پرخاشگری پسر نوجوان خود رو به رو شوید زیرا او را از رانندگی کردن در این سن منع کرده اید. پسرتان ممکن است با داد و فریاد زدن و استفاده از رفتارهای پرخاشگرانه در صدد این باشد که به خواسته خود برسد.
علل پرخاشگری در نوجوان چیست؟
محققان در رابطه با علت پرخاشگری دختر نوجوان و پسر نوجوان تحقیقات زیادی انجام داده اند. آنها عوامل مختلفی را یافته اند که می تواند علل پرخاشگری نوجوان باشد یا باعث تشدید پرخاشگری در نوجوان شود. برخی از مهم ترین علت های پرخاشگری نوجوان عبارتند از:
تغییرات هورمونی
مهم ترین علت پرخاشگری نوجوانان را می توان تغییرات هورمونی دانست. این تغییرات باعث می شوند که فرد برروی احساسات و افکار و رفتارهای خود تسلط کافی نداشته باشد. همچنین ممکن است در این سن نوجوان با سوالات مختلفی مانند هدف من از زندگی چیست؟ چگونه باید تلاش کنم؟ چرا باید درس بخوانم؟ و … روبه رو شود. به دلیل اینکه ذهن او دچار تشویش شده و نمی تواند پاسخ مناسبی برای تمام سوالات خود پیدا کند، پرخاشگری را تجربه می کند. در این سن تغییرات هورمونی می توانند تغییرات عاطفی، تغییرات احساسات و افکار و … را به همراه داشته باشند. این تغییرات می تواند نوجوان را گیج و مبهوت کرده و پریشان سازد. در نهایت او احساسات خود را با پرخاشگری نمایش می دهد.
رویدادهای آسیب زننده و غیر قابل کنترل
برخی از رویدادهای نامناسب و ناگهانی می توانند پرخاشگری نوجوان را به همراه داشته باشند و یا آن را تشدید کنند. مرگ یا بیماری یکی از عزیزان، طلاق والدین، خشونت های خانگی، مورد آزار و اذیت قرار گرفتن توسط خواهر و یا برادر بزرگتر یا همکلاسی های خود می تواند برای نوجوانی که با تغییرات هورمونی دست و پنجه نرم می کند بسیار آزاردهنده بوده و احساسات خشم و عصبانیت او را به اوج خود برساند. همچنین رویدادهای استرس زا نیز می توانند علل پرخاشگری نوجوان باشند. اختلافات و دعواهای مداوم والدین و اعضای خانواده که یکی از مهم ترین مسائل استرس زا خانوادگی محسوب می شود و می تواند پرخاشگری نوجوان را تشدید کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی پرخاشگری نوجوانان با مشاوره آنلاین تماس بگیرید.