علائم و نشانه‌های اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی یا اختلال افسردگی دوقطبی یک اختلال روانی است که تغییرات قوی در روحیات و روانیات فرد را نشان می‌دهد. این اختلال به دو حالت اصلی تقسیم می‌شود: حالت افسردگی شدید (دپرسیون) و حالت بالا (منیا)، که هر کدام دارای علائم و نشانه‌های خاصی هستند.

علائم افسردگی شدید عبارتند از:

1. افسردگی عمیق و پایدار که به صورت مزمن حس می‌شود.
2. کاهش علاقه و لذت به فعالیت‌های روزمره و عدم توانایی در لذت بردن از زندگی.
3. افکار منفی، خودکشی و احساس بی‌ارزشی و بی‌منزلتی.
4. افزایش خستگی، کاهش انرژی و کمبود تمرکز.
5. اختلال در الگوی خواب و اشتها.

علائم حالت بالا (منیا) عبارتند از:

1. افزایش انرژی و هیجانات، بی‌قید و شکسته و درخشش در روحیه.
2. افکار پرخلاقی، تفکرات تفکری و حرفه‌ای و افزایش تعامل اجتماعی.
3. افزایش خوداعتماد و احساس بیش از حد توانایی.
4. خواب کمتر و احساس عدم نیاز به استراحت.
5. رفتارهای خطرناک و بی‌اندازه مثل خرج‌های بزرگ، افزایش فعالیت جنسی و تمایل به ریسک بیش از حد.

نشانه های اختلال دو قطبی

نشانه های اختلال دو قطبی  او اکتیو بودن است. یعنی انرژی فراوان داشتن. ذهن آنها همیشه مشغول است. اتفاقا بسیاری از این افراد باهوش و با آگاهی فراوان هستند. از نشانه های اختلال دو قطبی گاهی نظیف و گاهی به هم ریختگی ظاهری است. آنها ممکن است خاطره ای را فراموش کنند و زمانی دیگر به یاد بیاورند. عدم تمرکز، خود بزرگ بینی و انگیزه بالا در زمان مانیا در این افراد دیده میشود. آنها ممکن است خاطراتی را تعریف کنند که هیچگاه اتفاق نیفتاده. در این صورت نباید به آنها بهتان دروغ گفتن زد. آنها هرکسی را یا بد بد میدانند یا خوب خوب. اما همین تفسیر از دیگران در زمانی دیگر ممکن است برعکس شود.

تصمیم های بلند پروازانه میگیرد و خود محور است. همین حالت اگوئیسم باعث شکست در تصمیم های بلند پروازانه اش دارد. او مغرور است. اما تمام این حالت ها در زمان افسردگی برعکس و وارونه میشود. او به شدت تلقین پذیر است و اجازه میدهد در برخی موارد دیگران به جای او فکرکنند و تصمیم بگیرند. در زمینه مسائل مربوط به اختلال دو قطبی از مشاوره روانشناسی آنلاین کمک بگیرید.

مشکلات اختلال دو قطبی

مشکلات اختلال دو قطبی فقر، تنها ماندن و سردرگمی است. از دیگر مشکلات اختلال دوقطبی نگرانی و پریشانی خانواده و خود برای اقدام به انتخاب است. فرد بیمار شغل ثابتی نخواهد داشت. امیدوارانه نمی اندیشد. مدام در خاطرات بد گذشته سیر میکند و نمیخواهد آنها را از ذهنش دور بریزد. برخی اوقات به شدت بد بین و کج خلق میشود. کوچکترین خاطره تنبیه زمان کودکی او را آزار میدهد و همیشه آنها را در ذهن خود مرور میکند. مهر طلب است اما چون تغییرات رفتاری شدید دارد در اطرافش دوستان کمی دیده میشوند. متکی به خود نبوده و نیاز به حمایت عاطفی و مالی دیگران دارد.

درمان اختلال دو قطبی

درمان اختلال دو قطبی پس از مشاوره و تشخیص نیاز به مراجعه به روانپزشک دارد. روانپزشک با تجویز داروهای تثبیت خلق به او کمک میکند تا تفسیرش از زندگی و اطرافیان یکسان شود. با داروهای آرامبخش از افسردگی او پیشگیری میکند. ممکن است بیمار نیاز به بستری شدن و مراقبت های ویژه نیز داشته باشد. روان درمانی نیز همراه با دارو درمانی ضروری است. رفتار افراد خانواده بسیار مهم است. آنها به جای طرد کردن باید او را حمایت کنند. این افراد چون دچار کم خوابی میشوند بهتر است داروهای خود را به موقع مصرف نمایند. هر گونه مصرف خودسرانه دارو ممکن است به بیماری فرد شدت ببخشد. خانواده های محترم   نیز محیط خوبی برای استراحت او فراهم نمایند تا هنگام استراحت دچار استرس و بدخوابی نشود.

بازهم تاکید میکنیم این بیماری درمان میشود. پس به جای نا امیدی او را دوست بدارید، درک و کمک کنید راه درمان را بخوبی بپیماید و از زندگی لذت ببرد. به یاد داشته باشید همه رفتار های بیمار از نظر خودش موجه و درست است. برای درمان ابتدا روانشناس و مشاور باید او را از وضعیت روحی و رفتاری آگاه نمایند تا بداند بیمار است. اگر نداند بیمار است به درمان تن نمیدهد. خوشبختانه این بیماری با دارو و روان درمانی قابل کنترل است و بیمار میتواند با مصرف دارو به زندگی عادی خود ادامه دهد.

سوالات متداول

اختلال دو قطبی در روابط جنسی نیز تاثیر دارد؟

بله اوگاهی فعالیت جنسی شدیدی دارد و گاهی در حالت خاموش به سر برده و هیچ تمایل جنسی ندارد. روابط عاطفی او نیز چنین حالتی دارد گاهی احساس نیاز شدید به ارتباط عاطفی نشان میدهد و گاهی برعکس.

آیا لازم است در محیط خانواده از بیماری با او صحبت شود؟

خیر همین قدر که افراد خانواده بدانند با او چگونه رفتار کنند کافی است. صحبت در مورد بیماری را به عهده مشاوران و روانشناسان بگذارید.

آیا این بیماری ممکن است به نسل های بعد او انتقال یابد؟

بله امکان دارد ولی حتمی نیست. ریشه ژنتیکی دارد اما هنوز ژن خاصی برای آن کشف نشده است.

خدمات تلفنی و آنلاین مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه

لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .

در این راستا مرکز مشاوره آنلاین خانواده خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره آنلاین ازدواج به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .

منبع : Understanding Bipolar Disorder 

چگونگی درمان اختلال دو قطبی

اختلال دو قطبی یک وضعیت روانی است که تغییرات قوی در حالت خلقی و انرژی فرد ایجاد می‌کند. اما با اطلاعات مناسب و روش‌های درمانی مناسب، می‌توان این اختلال را کنترل کرده و تعادلی در زندگی برقرار کرد. در ادامه، به برخی از راهکارهای موثر برای درمان اختلال دو قطبی اشاره خواهیم کرد:

1. داروها: مصرف داروهای تجویز شده توسط متخصصین به عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمانی اختلال دو قطبی است. این داروها می‌توانند کمک کننده‌ای مؤثر در کنترل علائم بیش از حد هیجانی و افسردگی باشند.

2. روان‌درمانی: مشاوره روان‌شناختی و درمان‌های روان‌درمانی نیز می‌توانند به شما در مدیریت اختلال دو قطبی کمک کنند. این روش‌ها شامل درمان مشاوره‌ای، درمان شناختی رفتاری (CBT) و تحریک مغناطیسی مغزی (TMS) می‌شوند.

3. مدیریت استرس: کاهش استرس و مدیریت آن بسیار مهم است در درمان اختلال دو قطبی. به دنبال روش‌های موثر برای مدیریت استرس، مانند تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا و ورزش منظم باشید.

4. سازماندهی و برنامه‌ریزی: سازماندهی و برنامه‌ریزی منظم برای روزانه و هفتگی می‌تواند به شما در مدیریت اختلال دو قطبی کمک کند.

راهکارهای درمان اختلال دو قطبی

همانطور که در بالا اشاره شد برای برای درمان اختلال دو قطبی و کنترل آن از روان درمانی و داروها کمک میگیرند. در این قسمت توضیح مختصری در مورد انواع راه های روان درمانی موثر برای اختلال دو قطبی و داروهای تاثیر گذارد بر دو قطبی آورده شده است. با ما همراه باشید.

 روان درمانی

به روان درمانی گفتار درمانی نیز گفته می شود. روان درمانی یکی از مهم ترین بخش های درمانی اختلال دو قطبی محسوب می شود. روان درمانی اصطلاحی است که برای انواع تکنیک های درمانی با هدف شناسایی و تغییر احساسات، رفتارهای نگران کننده و افکار و … به کار برده می شود. برای درمان اختلال دو قطبی از روان درمانی های مختلفی استفاده می شود که عبارتند از:

 آموزش روانی

اختلال دو قطبی یک بیماری بسیار پیچیده است. به همین دلیل یادگیری در مورد این بیماری و تاثیراتش بر زندگی افراد می تواند به فرد بیمار و اطرافیانش کمک کند تا بهتر آن را مدیریت و کنترل کنند. برای این منظور از آموزش روانی کمک می گیرند.

 درمان بین فردی و اجتماعی (IPSRT)

این نوع از درمان برای کمک به بهبود خلق و خوی افراد و درک کردن کار تیمی و اجتماعی استفاده می شود. IPSRT  یک راهکار موثر برای افرادی است که از اختلالات خلقی مانند اختلال دو قطبی رنج می برند. در این درمان فرد یاد می گیرد که چگونه رویدادهای استرس زا را در زندگی مدیریت کند و همچنین چگونه اختلالات خود را هنگام قرار گرفتن در یک محیط اجتماعی کاهش دهد. مهارت هایی که در این نوع از درمان به فرد آموزش داده می شود به او کمک می کند تا از ایجاد دوره های جدید شیدایی و یا افسردگی در درون خود در آینده جلوگیری کند.

 درمان خانواده محور

این نوع درمان هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان مبتلا به دو قطبی قابل اجرا است. درمان خانواده محور همانطور که از اسمش پیدا است اختصاص به خانواده دارد. اگر فردی در خانواده اختلال دو قطبی داشته باشد، اعضای خانواده در جلسات روان درمانی که در مورد اختلال دو قطبی است شرکت می کنند و یاد می گیرند که چگونه باید با فرد دو قطبی ارتباط برقرار رده، بیماری او را کنترل کرده و از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی دوری کنند.

 درمان شناختی _ رفتاری یا CBT

درمان شناختی رفتاری یک نوع از درمان ساختار یافته و هدف گرا است. روانشناس یا مشاور در این نوع درمان به فردی که اختلال دو قطبی دارد کمک می کند تا افکار و احساسات خود را درک کرده و آنها را از نزدیک مورد بررسی قرار دهد. فرد متوجه می شود که چگونه افکار او بر اعمال و عملکردش تاثیر می گذارد. با استفاده از درمان شناختی رفتاری شما خواهید آموخت که چگونه افکار و رفتارهای منفی را مدیریت کرده و الگوها و عادت های سالمی را برای خود ایجاد کنید.

 داروها

گروهی از داروها هستند که می توانند به فرد دو قطبی کمک کنند تا بهتر علائم اختلال دو قطبی را مدیریت کرده و آنها را کاهش دهد. داروهایی که برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود باید زیر نظر روانپزشک و یا پزشک باشد و آنها تجویز کنند. گاهی از چند نوع داروی مختلف برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود. برخی از داروهایی که مشاور یا روانپزشک برای کنترل و درمان اختلال دو قطبی از آنها استفاده می کند عبارتند از:

 تثبیت کننده های خلق و خو

 داروهای اعصاب نوع دو که به آنتی سایکوتیک معروف اند.

 داروهای ضد افسردگی

عوارض جانبی داروهای مورد مصرف برای اختلال دو قطبی

عوارض داروهای اختلال دو قطبی بسته به نوع دارویی که مصرف می کنند متفاوت است. اگر بعد از مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک برای درمان اختلال دو قطبی، دچار مشکل و عوارض شدید شده اید حتما این موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید.

هرگز مصرف داروها را سرخود متوقف نکنید مگر اینکه پزشک دستور توقف دارو را داده باشد. قطع ناگهانی دارو می تواند عوارض جانبی بسیار شدید را برای شما ایجاد کند و بیماری دو قطبی را شدیدتر کند.

برخی از عوارض جانبی داروهای اختلال دو قطبی عبارتند از:

 اختلالات متابولیک

 فشار خون بالا

 قند خون بالا

 خواب آلودگی شدید

 افزایش وزن و چاقی

 احساس بی قراری و آشفتگی که به همراه خود نیاز شدید به حرکت دادن و تکان دادن دارد.

 اضطراب

و …

از چه راهکارهای درمانی دیگر برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود؟

مهم ترین راه های درمانی و شایع ترین راهکارهای درمان برای اختلال دو قطبی در بالا گفته شد. در برخی از شرایط از راهکارهای فرعی دیگر نیز برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود. برخی از این راهکارهای درمانی عبارتند از:

 الکتروشوک درمانی( ECT)

در این نوع از درمان جریان های کوتاه الکتریکی به مغز وارد می شود. این جریان ها می تواند تشنج را ایجاد کند. اغلب از این روش برای درمان افسردگی های شدید استفاده می شود. افسردگی هایی که با دارو حل نشده و یا شیدایی های حاد که از طریق راه های درمانی دیگر درمان نشده اند. همچنین روش الکتروشوک درمانی یکی از بهترین نوع درمان برای شیدایی در افراد باردار است. در این روش فرد را بیهوش می کنند به همین دلیل او در طول درمان و استفاده از جریان ها بیهوش بوده و هیچگونه دردی را احساس نمی کند.

 تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)

در این درمان از یک سیم پیچ الکترومغناطیسی کوتاه برای انتقال جریان الکتریکی به مغز استفاده می شود. این روش نیز برای اختلالاتی که افسردگی شدید را همراه خود دارند و افسردگی با دارو رفع نشده است استفاده می شود. تفاوت آن با الکتروشوک درمانی این است که این روش دردناک نیست و به همین دلیل نیاز به بیهوشی ندارد.

 داروهای تیروئید

از داروهای تیروئید در برخی از موارد برای تثبیت کننده خلق و خو استفاده می شود. مطالعات و تحقیقات نشان داده که استفاده از داروهای تیروئید برای کنترل افرادی که اختلال دو قطبی شدید دارند راه مناسبی بوده است.

 درمان با کتامین

کتامین یک داروی بی حس کننده است. دوزهای پایین آن می تواند اثرات ضد افسردگی و ضد خودکشی را برای مدت کوتاهی داشته باشد. به همین دلیل افرادی که اختلال دو قطبی دارند و به فکر خودکشی هستند از این دارو استفاده می کنند. البته مصرف این دارو باید طبق تجویز پزشک باشد.

 بستری شدن در بیمارستان

بستری شدن در بیمارستان یک روش اورژانسی برای افرادی است که اختلال دو قطبی باعث شده رفتارهای خطرناک داشته باشند. هنگامیکه فردی یک دوره افسردگی شدید یا شیدایی را تجربه می کند و نمی توان رفتارها و اعمال او را کنترل کند، بهتر است او را زیر نظر پزشک در بیمارستان بستری کنید.

سخنی از مشاوران آویژه

همانطور که در بالا اشاره شد عدم درمان اختلال دو قطبی می تواند آسیب های شدید و غیر قابل جبرانی را برای فرد و اطرافیان او به همراه داشته باشد. شاید یکی از عزیزان شما از اختلال دو قطبی رنج میبرد اما خودش متوجه این موضوع نمی شود. بهتر است برای درمان و کنترل بیماری او قدم بردارید. تغییرات در نحوه زندگی افراد می تواند راهکار موثری برای مدیریت اختلال دو قطبی در کنار روان درمانی و استفاده از داروها باشد. اگر نمی دانید چگونه با اختلال دو قطبی زندگی خوب و موفقی داشته باشید، می توانید از مشاوره آنلاین در این زمینه کمک بگیرید. مشاوره به شما کمک می کند تا بتوانید با استفاده از یادگیری مهارت هایی، اختلال دو قطبی را کنترل و مدیریت کنید.

سوالات متداول

آیا می توان از ایجاد اختلال دو قطبی پیشگیری کرد؟

متأسفانه هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از اختلال دو قطبی وجود ندارد. چرا که علت دقیق و مشخصی برای این بیماری هنوز مشخص نشده است. اما داشتن اطلاعاتی در مورد علائم و نشانه های اختلال دو قطبی و درمان زود هنگام میتواند بسیار کمک کننده باشد.

چگونه اختلال دو قطبی را درمان کنیم؟

درمان هایی که برای اختلال دو قطبی به کار می روند مادام العمر هستند. این درمان ها مختلف بوده و هرکدام در موارد مختلفی برای افرراد استفاده می شوند. روان درمانی، استفاده از دارو ها اصلی ترین بخش های درمان اختلال دو قطبی محسوب می شوند.