اگر شما هم از مشمولان نظام وظیفه هستید و درباره معافیت تحصیلی دانشآموزان یا دانشجویان سوال دارید، باید بدانید که این موضوع در آییننامههای نظام وظیفه دارای مواد و تبصرههای مشخصی است که رعایت آنها الزامی میباشد.
معافیت تحصیلی دانشآموزی
🔹 طبق ماده ۱ آییننامه، دانشآموزان پسر در مدارس روزانه، بزرگسالان و آموزش از راه دور تا زمانی که مشغول تحصیل باشند میتوانند از معافیت تحصیلی استفاده کنند.
حداکثر سن استفاده: ۲۴ سال تمام
شرط اصلی: نداشتن غیبت و اشتغال به تحصیل پیوسته
در صورت ترک تحصیل یا اخراج، معافیت دانشآموزی لغو میشود و مشمول باید خود را به پلیس +۱۰ معرفی کند.
معافیت تحصیلی دانشجویی
طبق ماده ۳ آییننامه معافیت تحصیلی، دانشجویان در مقاطع مختلف مجاز به ادامه تحصیل با رعایت سنوات هستند:
| مقطع تحصیلی | حداکثر سنوات مجاز | سقف سنی مجاز |
|---|---|---|
| کاردانی | ۲.۵ سال | ۲۲ سالگی |
| کارشناسی پیوسته | ۵ سال | ۲۴ سالگی |
| کارشناسی ناپیوسته | ۳ سال | ۲۴ سالگی |
| کارشناسی ارشد | ۳ سال | ۲۸ سالگی |
| دکتری عمومی (پزشکی، داروسازی و…) | ۸ سال | ۲۶ سالگی |
| دکتری تخصصی (Ph.D) | ۶ سال | ۳۲ سالگی |
تبصرههای مهم قوانین معافیت تحصیلی
مهلت یکساله معرفی: پس از پایان هر مقطع، مشمولان یک سال فرصت دارند تا خود را معرفی کنند یا در مقطع بالاتر ثبتنام نمایند.
انصراف: هر مشمول فقط یک بار حق انصراف از تحصیل دارد و در صورت انصراف دوم، معافیت لغو خواهد شد.
سنوات ارفاقی: در شرایط خاص با تأیید کمیسیون موارد خاص دانشگاه و موافقت نظام وظیفه، امکان استفاده از سنوات ارفاقی وجود دارد.
دانشگاههای خارج از کشور: ادامه تحصیل در خارج فقط با اخذ مجوز نظام وظیفه امکانپذیر است.
تغییر رشته یا انتقالی: در صورت تغییر رشته یا انتقال، معافیت فقط در صورتی ادامه خواهد داشت که به سنوات قانونی آسیبی نرساند.
چرا مشاوره با آویژه ضروری است؟
بسیاری از مشمولان به دلیل ناآگاهی از قوانین، دچار غیبت سربازی میشوند و فرصت ادامه تحصیل یا دریافت معافیتهای دیگر را از دست میدهند.
مرکز مشاوره آویژه با سالها تجربه در حوزه نظام وظیفه، شما را در موارد زیر راهنمایی میکند:
بررسی شرایط ادامه تحصیل و دریافت معافیت تحصیلی
مشاوره درباره سنوات ارفاقی، انصراف یا تغییر رشته
راهنمایی برای تحصیل در خارج از کشور با معافیت تحصیلی
پیگیری مشکلات ناشی از غیبت یا ترک تحصیل
📞 برای دریافت پاسخ فوری به سوالات نظام وظیفه، همین حالا با مشاوران آویژه تماس بگیرید.
حتما مقاله لیست رشتههای بدون کنکور هنر را بخوانید.
حال ما می خواهیم شرایط معافیت تحصیلی را در مدرسه و دانشگاه بررسی کنیم :
ماده 31 :
دانش آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیر دولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانههای علوم و بهداشت و طلاب حوزههای علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا میرسند، تا زمانی که به تحصیلات خود ادامه میدهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف میباشند.
ماده 33 :
صدور معافیت تحصیلی دانشآموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنان از طریق مراجع ذیربط است و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع میباشد.
- تبصره 1: حداکثر معافیت تحصیلی برای دانشآموزان تا سن بیست سال تمام و در هر یک از مقاطع تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسیارشد ناپیوسته سه سال، کارشناسی پیوسته پنج سال و کارشناسی ارشد پیوسته شش سال، دکترای پزشکی پیوسته هشت سال و دکترای تخصصی شش سال است.
- تبصره 2: در مواقع ضروری با تشخیص و اعلام کمیسیون موارد خاص دانشگاههای مربوط حداکثر یک سال به مدت فوق اضافه میشود.
ماده 34 :
دانشآموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی نمایند. مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولین را با ذکر مشخصات کامل و نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال دارند.
- تبصره 1: مهلت معرفی مشمولین مذکور حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.
- تبصره 3: متخلفین از اجراء این ماده برای بار اول به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم میشوند.
ماده 35 :
مشمولین دیپلم که حداکثر یک سال پس از فراغت از تحصیل در یکی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل یا خارج از کشور که مورد تأیید وزارتخانههای علوم و بهداشت میباشند پذیرفته شوند تا زمانی که وفق تبصره (1) ماده (33) به تحصیل اشتغال دارند، میتوانند مشروط به اینکه دارای غیبت غیر موجه نباشند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند. این معافیت برای هر مقطع فقط یک بار داده میشود.
- تبصره 1: معافیت تحصیلی دانشجویان انصرافی در طول مدت تحصیل فقط یک بار قابل تمدید است.
- تبصره 2: ترخیص کارکنان وظیفه بدون غیبت اولیه در حین خدمت جهت ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی و بالاتر به جز در زمانهای اضطراری و جنگ بلامانع است.
نکته آخر :
سنوات ارفاقی به فرد مشمول در دانشگاه درصورتی تعلق می گیرد که یکی از شرایط زیر را داشته باشد :
در مقطع کاردانی باید حتما 50 واحد پاس کرده باشد و در مقطع کارشناسی حتما باید 100 واحد پاس کند، در مقطع کارشناسی ارشد حتما باید کل واحدها را پاس کند و در مقطع دکتری باید حتما کل واحد ها را پاس کرده باشد.
مشاوره مشمولان نظام وظیفه
در صورت بروز هرگونه سوال یا ابهام در خصوص معافیت سربازی و نیاز به مشاوره نظام وظیفه ؛ اموری نظیر خروج از کشور ، معافیت پزشکی ، معافیت کفالت و … هم اکنون می توانید با شماره تهران 9099071985 و سایراستانها 9099071985 تماس حاصل فرمایند . همچنین در صورت تمایل می توانید کانال سربازی تلگرام آویژه دانش را نیز دنبال فرمایید.




















